Blog september 2023
Microplastics & Bioplastics

Plastic verpakkingen zijn wereldwijd de grootste bron van microplastics. Onderzoek toont aan dat microplastics vrijkomen bij productie, verwerking, gebruik en recycling van plastic verpakkingen en door fragmentatie op de vuilnisbelt of door zwerfafval. We weten inmiddels ook dat gerecyclede plastics helaas meer microplastics afgeven dan virgin plastics.

Wat betekenen microplastics voor ons milieu en onze gezondheid maar ook voor volgende generaties? Hoe kunnen we microplastics van verpakkingen voorkomen? Als Innovation Agent bij ChemistryNL zijn dit vragen waar ik steeds vaker mee te maken krijg en waar ik ook onderzoek naar doe. Samen met bedrijven uit alle schakels in de waardeketen onderzoeken we hoe de verspreiding en opeenstapeling van microplastics én de impact op maatschappij en milieu kunnen verminderen.

Hoeveelheid
Op dit moment is er naar schatting (TNO) alleen al in Nederland zo’n 300 kiloton microplastic in het milieu. Als we niets doen, is dat in 2050 ongeveer 3,5 keer zoveel! En zelfs als we in totaal helemaal zouden stoppen met produceren met plastic, dan loopt de hoeveelheid microplastic op tot zo’n 350 kiloton, omdat de plastics die al in het milieu zijn (zwerfafval, stortplaatsen) steeds verder afbreekt in microplastic.

Ontstaan van microplastics
Er zijn twee soorten microplastics: 1. Microplastics die we opzettelijk toevoegen aan producten zoals in bijv. in cosmetica of tandpasta. Deze worden primaire microplastics genoemd. 2. De secundaire microplastics, zijn de deeltjes die ontstaan ​​door slijtage, degradatie en veroudering van grote plastic producten. Het zijn vooral deze secundaire microplastics die we, bijna 800 keer meer, terug vinden in ons milieu!

Plastic verpakkingen zijn wereldwijd de grootste oorzaak van microplastics. Ze ontstaan bij het produceren van resins, produceren van de verpakkingen (zowel bij film, spuitgiet of thermovormen), bij het openen van verpakkingen maar ook bij het recyclen van verpakkingen. Vooral bij shredderen ontstaan er veel microplastics. Daarnaast fragmenteren plastic verpakkingen in zwerfafval of vuilnisbelt tot microplastic. Inmiddels weten we dat de ‘persistente’ microplastics (degene die niet de eigenschap hebben dat ze van nature biodegradable zijn) wel langer dan duizend jaar in ons milieu kunnen blijven voortbestaan.

Gezondheid
Bekend is al dat microplastics zich bevinden in onze lucht, aarde, water en lichaam. Er zijn microplastics gevonden in de wortels van planten die we eten, in het water dat we drinken en in ons bloed. Microplastics worden vanwege hun omvang als complex beschouwd. Bijvoorbeeld kijkend naar de grootte van een menselijke longcel is het vrij duidelijk dat vooral deeltjes kleiner dan 5 micrometer en op nanoschaal gemakkelijk interactie met de cellen kunnen ondergaan en biologisch en gezondheidsrelevant kunnen worden (bron TNO).

Bioplastics
Bieden biodegradable plastics een oplossing? Niet zomaar! Want ook biodegradable plastics produceren microplastics. Maar voor verpakkingen die niet gerecycled worden en/of veelvuldig in zwerfafval of op vuilnisbelt belanden, kan het bijdragen aan vermindering van de opeenstapeling van microplastics. Zodat volgende generaties er niet mee opgescheept zitten. Daarnaast zijn er bioplastics die van nature ‘bio-compatible’ zijn en ook in de medische sector gebruikt worden. Bijv. als implantaat of voor wondverzorging of zelfoplossend hechtdraad.

Omdat we sommige dingen wel weten maar heel veel dingen nog niet, is het duidelijk dat we vanuit het voorzorgsprincipe aan de slag moeten. Dit onderschrijft ook de Nederlandse overheid en Europese commissie.

Bioplastics Hub

Wil je meer weten over het ontstaan én het voorkomen van microplastics, dan ben je van harte welkom voor een vrijblijvend consult in de Bioplastics Hub in Amsterdam. Powered by ChemistryNL!

Contact opnemen met Caroli
Voor innovatievragen rondom bioplastics voor verpakkingen of producten of een bezoek aan de Bioplastics Hub in Amsterdam, kun je contact opnemen met Caroli Buitenhuis via info@greenserendipity.nl. Meer informatie over de activiteiten van Green Serendipity vind je hier.

Lees alle blogs van Caroli:
Blog december 2022 – Bioplastics organisch mechanisch en chemisch recyclebaar
Blog juni 2022 – Einde PET verpakkingen in zicht
Blog december 2021 – Earth calling to Mars
Blog april 2021 – Innovatiemakelaar in de Circulaire Economie

Meer informatie over onze Innovation Agents:
Gratis deskundige support om te versnellen
Meet the Innovation Agents